Wraz z rozwojem technologii gry komputerowe stają się coraz bardziej nowoczesne, rozbudowane, a co za tym idzie, coraz bardziej atrakcyjne i wciągające graczy. Nie ulega wątpliwości, że granie jest jedną z najczęściej wybieranych form rozrywki wśród młodych osób. Tak silne zaabsorbowanie światem gier może szybko stać się źródłem uzależnienia.
SYMPTOMY UZALEŻNIENIA
Zgodnie z wykładnią WHO o uzależnieniu mówimy wówczas, gdy spełnione zostaną następujące trzy warunki:
- Utrata zdolności kontrolowania czasu przeznaczonego na granie,
- Przedkładanie gry ponad wszystkie inne czynności,
- Kontynuowanie gry nawet wtedy, kiedy czynność ta powoduje występowanie negatywnych konsekwencji.
DLACZEGO ŚWIAT GIER JEST TAKI POCIĄGAJĄCY?
Ludzie uciekają w świat gier z różnorodnych powodów, a jednym z nich jest fakt zaangażowania sześciu rodzajów motywacji:
- Podekscytowanie (ang. arousal) – często deklarowany przez badanych powód korzystania z gier komputerowych, wynikający z pobudzenia emocjonalnego będącego efektem szybkiej akcji i wysokiej jakości oprawy graficznej.
- Wyzwanie (ang. challenge) – przyjemność z grania jest dla wielu respondentów efektem opanowania wyższego poziomu umiejętności lub osobistych osiągnięć. W tym sensie część badanych twierdziła, że pragnienie rozwiązania zagadki prowadzącej na kolejny poziom lub umożliwiającej ukończenie gry może być uzależniające. W efekcie wielu graczy preferuje dobrze znane i rozpracowane gry.
- Rywalizacja (ang. competition) – w przywoływanej analizie jednym z najczęściej podawanych powodów sięgania po gry komputerowe jest próba udowodnienia innym graczom tego, kto ma największe umiejętności oraz zdolności szybkiego reagowania i myślenia. Zazwyczaj ten rodzaj motywacji deklarują mężczyźni przyznający się do rywalizowania o dumę lub pieniądze. Tak więc zmagania w grach wideo pozwalają podkreślić dominację mężczyzn, zwyczajowo wyrażaną w sporcie.
- Odprężenie (ang. diversion) – gry komputerowe są wykorzystywane, by uniknąć stresu czy realizacji obowiązków. Respondenci donoszą, że sięgają po nie dla zabicia czasu, relaksu, ucieczki od stresu lub zwyczajnie z braku pomysłów na robienie czegoś innego.
- Fantazjowanie (ang. fantasy) – użytkownicy gier cyfrowych mogą podjąć się działań, które normalnie są dla nich nieosiągalne, np. prowadzenie samochodów wyścigowych, latanie itp.
- Nawiązywanie relacji społecznych (ang. socialinteraction) – wchodzenie w relacje z innymi jest dla wielu osób jednym z głównych powodów sięgnięcia po gry w okresie dzieciństwa. Badani wspominali, że pojawienie się firmy Nintendo12 i jej produktów powiązało granie z piżama party, a także wywołało presję bycia ciągle na czasie z grami. Obecnie wciąż wiele osób kontynuuje swoją przygodę z grami elektronicznymi po to, by podtrzymywać relacje z przyjaciółmi i poznawać innych graczy.
Jak zachowuje się osoba uzależniona od gier komputerowych?
- Wszelkim innym aktywnościom (jedzenie, spanie, nauka, praca, spotkania towarzyskie, rozwijanie zainteresowań) poświęca znacznie mniej czasu.
- Wpada w rozdrażnienie, ma złe samopoczucie, pojawiają się zachowania agresywne, chandra, apatia, a nawet depresja w przypadku braku możliwości zagrania w grę.
- Jest nadpobudliwa.
- Pojawiają się u niej zaburzenia lękowe.
- Cierpi na bezsenność, ma problemy z zaśnięciem.
- Zaniedbuje obowiązki.
- Izoluje się od otoczenia i rezygnuje z życia w realnym świecie.
- Ma problemy z koncentracją.
- Dominują u niej ciągłe myśli o tym, co stanie się w momencie, gdy zagra w grę.
- Na pierwszym miejscu stawia relacje wirtualne.
- Wydaje wysokie kwoty na nowe gry, akcesoria, dodatki.
- Reaguje złością, gdy ktokolwiek chce ograniczyć jej dostęp do świata gier.
- Okłamuje bliskich co do czasu spędzonego na graniu.
- Jest chwiejna emocjonalnie, pojawiają się nagłe i skrajne zmiany i zaburzenia nastroju.
- Wagaruje i lekceważy wszelkie obowiązki.
- Ukrywa prawdziwe emocje, gry są dla niej sposobem radzenia sobie z problemami.
- Zaniedbuje higienę osobistą.
TERAPIA
Uzależnienie od gier komputerowych leczy się poprzez terapię behawioralną indywidualną i grupową, podobnie jak inne uzależnienia od czynności, a nie od substancji. W przypadku tego typu uzależnień niemal niemożliwa i niewymagana jest całkowita abstynencja. Po terapii zaleca się kontrolowane używanie komputera.
Cyberbezpieczeństwo – wskazówki dla rodziców:
· Określ zasady dotyczące czasu, jaki Twoje dziecko może przeznaczać na gry komputerowe.
· Zadbaj o to, aby dziecko nie grało codziennie, ale też nie rób tradycji z tej formy spędzania czasu. Jeśli ustalisz, że w Waszym domu gra się w określone dni, np. w piątki i niedziele, dziecko przez cały tydzień będzie żyło w oczekiwaniu na włączenie komputera.
· Zainteresuj się, w co gra Twoje dziecko i czy gra jest dla niego odpowiednia. Porozmawiaj z dzieckiem o grach, z których korzysta, sprawdź, czego może się z nich nauczyć.
· Zanim kupisz swojemu dziecku grę, upewnij się, że jest odpowiednia do jego wieku. Może Ci w tym pomóc system oceny gier PEGI.
· Zwróć uwagę, czy w zachowaniu Twojego dziecka nie pojawiają się sygnały uzależnienia od komputera.
· Upewnij się, że Twoje dziecko z powodu grania nie zaniedbuje obowiązków domowych i szkolnych.
· Sprawdź, czy gra jest pozbawiona mikropłatności.
· Pamiętaj, że istnieją minigry, które nie wymagają instalacji, a zawierają treści nieodpowiednie dla dzieci.
· Zwróć uwagę na to, czy w grze można kontaktować się z innymi graczami.
https://www.glospedagogiczny.pl/autor/aleksandra-kubala-kulpinska